Το 2021 έχει ανακηρυχθεί Ευρωπαϊκό Έτος Σιδηροδρόμων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που μέσω αυτής της πρωτοβουλίας θέλει να προβάλει τα οφέλη του σιδηροδρόμου ως ενός βιώσιμου, έξυπνου και ασφαλούς μέσου μεταφοράς το οποίο κινείται μάλιστα στο πλαίσιο της επίτευξης των στόχων του 2050 που αφορούν στην κλιματική αλλαγή και επισημαίνονται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
Σε αυτό ακριβώς το μοτίβο φαίνεται να κινείται και η ελληνική πλευρά, δηλαδή το αρμόδιο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, σε συνεργασία με τους εποπτευόμενους φορείς (ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ), που σπεύδουν να προωθήσουν άμεσα διαγωνισμούς συνολικού ύψους περίπου 4 δις ευρώ, με βασικότερο όλων το «πακέτο» των 3,5 δις. ευρώ μέσω ανταγωνιστικού διαλόγου.
Πηγές του υπουργείου Υποδομών αναφέρουν ότι το καλοκαίρι ξεκινάει μπαράζ κινήσεων και εξελίξεων αναφορικά με την επιτάχυνση των διαδικασιών για την προώθηση των σιδηροδρομικών projects. Στόχος είναι έως τα τέλη του 2021 το φιλόδοξο σχέδιο του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και της ΕΡΓΟΣΕ για την προώθηση έξι ταυτόχρονων μεγάλων σιδηροδρομικών έργων που θα συνδέσουν τα λιμάνια με το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας να έχει πετύχει «απτά αποτελέσματα», ενώ παράλληλα θα «τρέχουν» διαδικασίες και για άλλα έργα (μπορεί για παράδειγμα να έχουμε αναβάθμιση της υφιστάμενης γραμμής Πάτρα-Πύργος και άλλα έργα στην κεντρική και βόρεια Ελλάδα). Να σημειωθεί ότι και από πλευράς ΕΡΓΟΣΕ πηγάζει… η ετοιμότητα για ένα καλοκαίρι εξελίξεων και διεργασιών μέσα στο οποίο θα κινηθούν διαδικασίες για προκηρύξεις διαγωνισμών αλλά και για «κλείσιμο» εκκρεμοτήτων που θα υποστηρίξουν το πλάνο ανάταξης του ελληνικού σιδηρόδρομου.
Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, στο πλαίσιο της αποστολής του για το στρατηγικό σχεδιασμό και την υλοποίηση των έργων υποδομής της χώρας, στοχεύει στην ανάπτυξη ασφαλούς, συνεκτικού και διαλειτουργικού συστήματος σιδηροδρομικών μεταφορών υψηλής ποιότητας. Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στον εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου σιδηροδρομικού δικτύου και των διασυνδέσεων, εγχώριων και διεθνών μεταφορικών συνδέσεων που είναι οικονομικά δικαιολογημένες και βιώσιμες.
Ο σχεδιασμός αυτός «κουμπώνει» με τις ευρωπαϊκές δράσεις και στη βαρύτητα που δίνει η Ε.Ε. για την αναβάθμιση του σιδηρόδρομου πανευρωπαϊκά. Προ ολίγων μηνών, η κα. Adina Valean, Ευρωπαϊκή Επίτροπος Μεταφορών, είχε δηλώσει, αναφερόμενη στον σιδηρόδρομο, ότι «η μελλοντική μας κινητικότητα πρέπει να είναι βιώσιμη, ασφαλής, άνετη και προσιτή. Το τρένο προσφέρει όλα αυτά και πολλά άλλα». Στην ΕΕ, ο σιδηρόδρομος ευθύνεται για λιγότερο από το 0,5 % των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που σχετίζονται με τις μεταφορές. Συνεπώς αποτελεί έναν από τους πλέον βιώσιμους τρόπους μεταφοράς επιβατών και εμπορευμάτων. Το σιδηροδρομικό δίκτυο είναι σε μεγάλο βαθμό ηλεκτροκίνητο και είναι το τρένο είναι το μόνο μέσο μεταφοράς που έχει μειώσει με συνέπεια τις εκπομπές του από το 1990. Ο σιδηρόδρομος μπορεί επίσης να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του βιώσιμου τουρισμού στην Ευρώπη. Παρά τα πλεονεκτήματα αυτά, μόνο το 7 % των επιβατών και το 11 % των εμπορευμάτων μεταφέρονται σιδηροδρομικά.
Στις 2 Σεπτεμβρίου 2021 από τη Λισαβόνα ξεκινά το τρένο «Connecting Europe Express» στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Σιδηροδρόμων 2021, που θα ταξιδέψει σε 26 χώρες μέσα σε 36 ημέρες και θα κάνει στάση σε πάνω από 70 πόλεις, συνδέοντας έτσι την πορτογαλική, τη σλοβενική και τη γαλλική Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της ΕΕ, προτού κάνει τέρμα στο Παρίσι στις 7 Οκτωβρίου. Σε κάθε στάση, θα πραγματοποιούνται εκδηλώσεις και άλλες δράσεις, με σκοπό να αναδείξουν τον καίριο ρόλο που διαδραματίζουν οι σιδηρόδρομοι στην κοινωνία αλλά και τις προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν στην διακίνηση εμπορευμάτων και επιβατών. Στην πρωτοβουλία συμμετέχουν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Κοινότητα Ευρωπαϊκών Σιδηροδρόμων και Διαχειριστών Υποδομών (CER), ευρωπαϊκές σιδηροδρομικές επιχειρήσεις, διαχειριστές υποδομών και πολλοί άλλοι εταίροι σε τοπικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Το «Connecting Europe Express» θα περάσει και από τη χώρα μας.
Όσον αφορά στο εγχώριο μέτωπο διαγωνισμών, όπως έχει σημειωθεί, το βασικό «πακέτο» έργων που ξεχωρίζει είναι αυτό με έξι σιδηροδρομικά έργα που θα δημοπρατηθούν από την ΕΡΓΟΣΕ ΑΕ με τη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου, συνολικού προϋπολογισμού περίπου 3,5 δις ευρώ. Ήδη, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αναζητάει σύμβουλο που θα αναλάβει την υποστήριξη των αρμοδίων φορέων στην υλοποίηση των απαιτούμενων προπαρασκευαστικών διαδικασιών για τη δημοπράτηση επιλεγμένων σιδηροδρομικών έργων με τη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου, με την οποία αναμένεται να διασφαλιστεί η τεχνικά άρτια κατασκευή με την πλέον συμφέρουσα τεχνικο-οικονομική λύση, δεδομένης της τεχνικής πολυπλοκότητας και των αυξημένων απαιτήσεων τους, καθώς και σημαντική συντόμευση στη συνολική διάρκεια υλοποίησής τους.
Τα έργα αυτά περιλαμβάνονται στο στρατηγικό σχεδιασμό του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για την προγραμματική Περίοδο 2021- 2027, είναι δημόσια έργα στρατηγικής σημασίας για τη χώρα που επιτρέπουν τη σύνδεση κύριων λιμένων με την υπόλοιπη νοτιοανατολική Ευρώπη και είναι τα εξής:
1) Αναβάθμιση υφιστάμενης Σιδηροδρομικής Γραμμής στο τμήμα Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο, 2) Νέα Σιδηροδρομική Γραμμή Θεσσαλονίκη – Αμφίπολη – Ν. Καρβάλη – Τοξότες, 3) Σιδηροδρομική σύνδεση του 6ου Προβλήτα Λιμένα Θεσσαλονίκης και κατασκευή Προαστιακού Δυτικής Θεσσαλονίκης, 4) Ολοκλήρωση Σιδηροδρομικής Γραμμής Κόρινθος – Πάτρα στο τμήμα Ρίο – Νέος Λιμένας Πατρών, 5) Επέκταση του Προαστιακού Σιδηροδρομικού Δικτύου Αθηνών προς Ραφήνα και σύνδεση με Λιμένα Ραφήνας, 6) Επέκταση του Προαστιακού Σιδηροδρομικού Δικτύου Αθηνών προς Λαύριο και σύνδεση με «Ελ. Βενιζέλος» (Κορωπί) και Λιμένα Λαυρίου.
insider.gr