Δικαστική απόφαση – σταθμός: Οι ακροδεξιοί εμπρηστές προσφυγικού καταυλισμού καλούνται να πληρώσουν από την τσέπη τους το κόστος για την ανακατασκευή του κτιρίου.
Το μακρινό καλοκαίρι του 2015, όταν η Γερμανία άνοιγε τα σύνορά της για πρόσφυγες και μετανάστες από τη Συρία, η μικρή πόλη Νάουεν του Βρανδεμβούργου είχε προσφερθεί να φιλοξενήσει μερικούς από τους νεοαφιχθέντες. Καθώς δεν υπήρχε άλλος διαθέσιμος χώρος, η δημοτική αρχή αποφάσισε να μετατρέψει προσωρινά το κλειστό γυμναστήριο του σχολείου σε χώρο φιλοξενίας για περίπου εκατό ανθρώπους. Ωστόσο, κάποιοι είχαν άλλα σχέδια. Τα ξημερώματα της 25ης Αυγούστου ομάδα ακροδεξιών έβαλε φωτιά στο γυμναστήριο, ώστε να αποτρέψει την προγραμματισμένη άφιξη των προσφύγων στις αρχές Σεπτεμβρίου. Μέσα σε λίγες ώρες το κτίριο καταστράφηκε ολοσχερώς. «Η επίθεση είχε σχεδιαστεί με επαγγελματικό τρόπο», έγραφε η εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ).
Γρήγορα η αστυνομία κατάφερε να εντοπίσει τους δράστες. Επικεφαλής της ομάδας ήταν ο Μάικ Σνάιντερ, μέλος του νεοναζιστικού κόμματος NPD, μέχρι πρότινος νομαρχιακός σύμβουλος και ηγετική μορφή του «χώρου» στο Βρανδεμβούργο. Τον Οκτώβριο του 2019 το Εφετείο του Πότσνταμ καταδίκασε τον Σνάιντερ σε ποινή φυλάκισης εννέα ετών και ενός μηνός. Ένας συνεργός του καταδικάστηκε σε φυλάκιση εξήμισι ετών. Σε άλλα τέσσερα άτομα επιβλήθηκαν μικρότερες ποινές με αναστολή. Ο Μάικ Σνάιντερ άσκησε έφεση. Τον Ιούλιο το Ανώτατο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Γερμανίας (Bundesgerichtshof) επιβεβαίωσε μεν την ενοχή του, αλλά εξέφρασε αντιρρήσεις ως προς τον υπολογισμό της ποινής. Η υπόθεση παραπέμφθηκε εκ νέου στο Εφετείο του Πότσνταμ, το οποίο τελικά μείωσε την ποινή σε οκτώ έτη και τρεις μήνες.
Σχεδόν τρία εκατομμύρια ευρώ ο λογαριασμός
Ωστόσο, η υπόθεση δεν τελειώνει εδώ. Ήδη το 2015 η δημοτική αρχή του Νάουεν είχε ανακοινώσει ότι εξετάζει την κατάθεση αγωγής, ώστε οι υπαίτιοι να καταβάλουν αποζημιώσεις για την καταστροφή που προκάλεσαν. Άλλωστε το γυμναστήριο είχε εγκαινιαστεί μόλις το 2007, ενώ το κόστος για την κατασκευή του έφτανε τα τέσσερα εκατομμύρια ευρώ. Μετά από εκτεταμένες επισκευές η αίθουσα άνοιξε και πάλι το φθινόπωρο του 2017. Λίγο αργότερα ο δημόσιος ασφαλιστικός φορέας που αρχικά κατέβαλε τα απαραίτητα κονδύλια για την ανακατασκευή του κτιρίου έστειλε στους δράστες της εμπρηστικής επίθεσης τον… λογαριασμό: 2.891.184,99 ευρώ.
Την περασμένη Τρίτη το Εφετείο του Πότσνταμ έκανε δεκτή την αγωγή. Μάλιστα οι δράστες θεωρούνται «οφειλέτες εις ολόκληρον», κατά συνέπεια ο ασφαλιστικός φορέας μπορεί να ζητήσει ολόκληρο το ποσό από όποιον επιλέξει εκείνος. Ένας από τους δράστες αντιπρότεινε να συμμετάσχει στο κόστος ανακατασκευής με 10.000 ευρώ, πληρωτέα σε δόσεις, αλλά το δικαστήριο απέρριψε το αίτημα. Τι θα γίνει από δω και πέρα; Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα του τοπικού τηλεοπτικού σταθμού RBB ο Σβεν Όλιβερ Μίλκε, δικηγόρος του Μάικ Σνάιντερ, άφησε να εννοηθεί ότι ο πελάτης του θα εξαντλήσει όλα τα χρονικά περιθώρια πριν απαντήσει. Σε ένα πρώτο βήμα θα περιμένει την αναλυτική αιτιολόγηση της απόφασης. Στη συνέχεια θα έχει διορία δύο μηνών για να αποφασίσει αν θα ασκήσει έφεση. Πάντως ο ίδιος ο Μίλκε δηλώνει ότι «δεν θα συμβούλευε» τον πελάτη του να αποδεχθεί μία αποπληρωμή σε δόσεις, καθώς «έχει τρία παιδιά, για τα οποία πληρώνει διατροφή».
Γιάννης Παπαδημητρίου (RBB, DPA, ARD), dw.com
